Irlandia Północna

Czułem się w tym kraju jak w domu.

Pięknie położona w górach stolica Belfast. W wielu miejscach udało mi się zobaczyć murale nawiązujące do wolności i separacji Irlandii Północnej od Wielkiej Brytanii. Myślę, że ludzie dalej tym żyją i w obecnej sytuacji politycznej może dość rozłamu Zjednoczonego Królestwa.


Poniżej kilka faktów na temat tego kraju:


(ang. Northern Ireland; irl. Tuaisceart Éireann, wym. [ˈt̪ˠuəʃcəɾˠt̪ˠ ˈeːɾʲən̪ˠ] i; Ulster Scots Norlin Airlann) – kraj stanowiący część Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Zajmuje północno-wschodnią część wyspy Irlandii. Jego stolicą jest Belfast. Część władzy ustawodawczej na rzecz kraju wykonuje Zgromadzenie Irlandii Północnej, które zostało utworzone w 1998 roku w oparciu o zapisy ustawy o Irlandii Północnej, powstałej w ramach kończącego północnoirlandzki konflikt porozumienia wielkopiątkowego. Irlandia Północna współpracuje z Republiką Irlandii w niektórych obszarach, a porozumienie wielkopiątkowe przyznało Republice możliwość „przedstawiania poglądów i propozycji w celu rozwiązania sporów między dwoma rządami”.

Historia

Irlandia Północna powstała w 1921 roku, gdy po utworzeniu Wolnego Państwa Irlandzkiego sześć z dziewięciu hrabstw północno-wschodniej prowincji Ulster (irl. Ulaidh) pozostało przy Zjednoczonym Królestwie. W hrabstwach tych dominowali protestanci, w większości potomkowie szkockich i angielskich osadników, którzy nie chcieli mieszkać w katolickiej Irlandii.

Konflikty w Irlandii Północnej trwają od średniowiecza, kiedy cała wyspa Irlandia znalazła się pod panowaniem Królestwa Anglii. W XVII wieku rozpoczęto zasiedlanie Irlandii przez ludność angielską i szkocką, a ziemie dla osadników zdobywano, usuwając z nich właścicieli irlandzkich. Zapoczątkowało to wrogość między Anglikami a Irlandczykami, spotęgowaną różnicami religijnymi: Irlandczycy byli katolikami, przybysze zaś głównie protestantami. Liczne bunty i powstania doprowadziły w 1921 roku do utworzenia niepodległej Irlandii. W granicach Wielkiej Brytanii pozostała jednak Irlandia Północna, którą w większości zamieszkują protestanci pochodzenia angielskiego. Walkę o połączenie z Irlandią prowadziła Irlandzka Armia Republikańska (IRA). Pod koniec lat 60. XX wieku wybuchł krwawy konflikt w Irlandii Północnej pomiędzy republikanami dążącymi do zjednoczenia wyspy a unionistami. Dopiero w 1998 roku zawarto porozumienie pokojowe zwane wielkopiątkowym, za które dwaj jego współtwórcy – John Hume i David Trimble – otrzymali pokojową nagrodę Nobla. W 2005 roku Irlandzka Armia Republikańska ogłosiła całkowite rozbrojenie.

Na sytuację w Irlandii Północnej na początku XXI wieku wpływ miały stosunki demograficzne. Dwie najsilniejsze grupy etniczne – Irlandczycy i Brytyjczycy mieli własne wizje przyszłych losów kraju i najczęściej to narodowość determinowała opcje polityczne. Trwający przez wiele dekad konflikt między zwolennikami pozostania przez Irlandię Północną w Wielkiej Brytanii a zwolennikami włączenia jej do Republiki Irlandii został rozstrzygnięty w porozumieniu wielkopiątkowym.

Miasta w Irlandii Północnej

  • Antrim, Armagh
  • Ballycastle, Ballyclare, Ballymena, Ballymoney, Ballynahinch, Banbridge, Bangor, Belfast
  • Carrickfergus, Carryduff, Coalisland, Coleraine, Comber, Cookstown, Craigavon
  • Donaghadee, Downpatrick, Dromore, Dundonald, Dungannon
  • Enniskillen
  • Holywood
  • Kilkeel
  • Larne, Limavady, Lisburn, Londonderry, Lurgan
  • Magherafelt, Maghera
  • Newcastle, Newry, Newtownabbey, Newtownards
  • Omagh
  • Portadown, Portrush, Portstewart
  • Randalstown
  • Strabane
  • Warrenpoint

Transport

W Irlandii Północnej funkcjonują trzy lotniska – Belfast-City George Best, Belfast-International oraz Derry. Główne porty morskie znajdują się w Belfaście i Larne, które przewożą głównie pasażerów pomiędzy Irlandią Północną a Wielką Brytanią. Linie kolejowe NI Railways, będące własnością rządu (w odróżnieniu od Anglii, Szkocji i Walii, gdzie kolej została sprywatyzowana) przewożą pasażerów pomiędzy większością miast w prowincji. Pomiędzy Dublinem i Belfastem kursują specjalne pociągi Enterprise.

W Irlandii Północnej obowiązuje ruch lewostronny. Główne autostrady to M1 o długości 61 km, łącząca południowo-wschodni Belfast z Dungannon, M2 o długości 36 km, rozpoczynająca się w północnym Belfaście i kończąca w Antrim, M3 o długości 1,3 km, będąca mostem nad rzeką Lagan, łacząca się z autostradą M2 oraz M5 o długości 2,3 km, rozpoczynająca się w północnym Belfaście w mieście Newtownabbey.

Dodaj komentarz