Macedonia Północna

W Macedonii byłem wiele lat temu i to co pamiętam to pustkowia i osiedla oddalone od drogi.

Wizyta w Skopje pokazała mi jedynie biedę, która panowała w tym postkomunistycznym kraju. W obecnych czasach pewnie wiele się zmieniło, ale wtedy był to dla mnie trzeci świat. Myślę, że chciałbym odkryć ten kraj na nowo i być może kiedyś się tam wybiorę.


Poniżej kilka faktów na temat tego kraju:


(mac. Северна Македонија, Republika Macedonii Północnej, mac. Република Северна Македонија) – państwo w Europie Południowej na Półwyspie Bałkańskim, powstałe w wyniku rozpadu Jugosławii, obejmujące swoim terytorium około 38% regionu historyczno-geograficznego Macedonia. Do 12 lutego 2019 państwo nazywało się Macedonia (Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, oficjalna nazwa państwa: Republika Macedonii).

Nazwa

Po rozpadzie Jugosławii w 1991 roku jedna z jej republik (Socjalistyczna Republika Macedonii) ogłosiła niepodległość jako Republika Macedonii, w skrócie Macedonia. Wywołało to gwałtowny sprzeciw Grecji, która uważała się za jedynego spadkobiercę tradycji starożytnej Macedonii. Z powodu konfliktu o nazwę Grecja blokowała członkostwo Macedonii w instytucjach międzynarodowych. Wobec tego na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych Republika Macedonii oficjalnie została przyjęta jako Była Jugosłowiańska Republika Macedonii (mac. Поранешна Југословенска Република Македонија), znana także pod angielskim akronimem FYROM (Former Yugoslav Republic of Macedonia).

Nazwę „Republika Macedonii” uznawało oficjalnie 125 krajów na świecie ze 154, z którymi Macedonia utrzymywała wówczas stosunki dyplomatyczne, w tym trzech stałych członków Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych: Chiny, Stany Zjednoczone i Rosja; sześciu członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (Bułgaria, Kanada, Polska, Słowenia, Stany Zjednoczone i Turcja); oraz trzy kraje członkowskie Unii Europejskiej: Bułgaria, Polska i Słowenia. Nazwy tej nie uznawały m.in.: Francja, Niemcy, Hiszpania, Włochy, Meksyk i Australia. 11 sierpnia 2005 roku Rada Ministrów RP zdecydowała o posługiwaniu się przez Rzeczpospolitą Polską w stosunkach dwustronnych z państwem macedońskim nazwą Republika Macedonii.

W 2008 r. negocjowano porozumienie między krajami, ale Grecy zablokowali jego wejście w życie i zawetowali zaproszenie Macedonii do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) i integracji z Unią Europejską. W następnych latach spór się zaostrzał, m.in. Macedończycy nazwali stołeczne lotnisko i najważniejszą autostradę imieniem Aleksandra Wielkiego i zbudowali wiele jego pomników. W 2018 r., po objęciu stanowiska przez nowego premiera Macedonii Zorana Zaewa, m.in. zmieniono nazwę głównego lotniska i autostrady Macedonii i zasygnalizowano gotowość do ustępstw w postaci dodania do nazwy kraju geograficznego określenia (np. Macedonia Północna, Nowa Macedonia lub Górna Macedonia).

W maju 2018 r. Premier Macedonii Zoran Zaew ogłosił, że doszło do porozumienia z Grecją w sprawie nazwy państwa, które miałoby nazywać się Republiką Macedonii Ilindeńskiej, jednak sprzeciw wobec porozumienia wyraziły partie opozycyjne zarówno w Grecji, jak i w Macedonii. 12 czerwca tego samego roku premierzy obu krajów – Aleksis Cipras i Zoran Zaew – potwierdzili osiągnięcie porozumienia w sprawie zmiany nazwy Macedonii na Republika Macedonii Północnej (Република Северна Македонија), w skrócie Macedonia Północna (Северна Македонија).

11 stycznia 2019 r. macedoński parlament ratyfikował porozumienie z Prespy, akceptując poprawki do konstytucji sankcjonujące zmianę nazwy kraju na Macedonię Północną. Dwa tygodnie później, 25 stycznia, porozumienie ratyfikował parlament grecki. Nowa nazwa kraju „Republika Macedonii Północnej” oficjalnie weszła w życie 12 lutego 2019 roku.

Geografia

  • Powierzchnia całkowita: 25 713 km²
  • Powierzchnia lądowa: 24 856 km²
  • Powierzchnia wód: 447 km²
  • Całkowita granica lądowa: 748 km
  • Długość wybrzeża: nie ma dostępu do morza
  • Długość granic z sąsiadującymi państwami: Albania 151 km, Bułgaria 148 km, Grecja 228 km, Kosowo 159 km, Serbia 62 km.
  • Najwyższy punkt: Golem Korab, 2764 m n.p.m.
  • Najniższy punkt: rzeka Wardar na granicy z Grecją – 50 m n.p.m.

Macedonia Północna jest krajem w przeważającej mierze górskim i wyżynnym. Na terenie całego kraju są rozrzucone pasma górskie. Najwyższe z nich to Korab i Szar Płanina. Między masywami leżą kotliny – Priłepsko Połe w dolinie Crnej Reki, Połog w dolinie górnego Wardaru, Owcze Połe i Koczansko Połe nad Bregałnicą oraz doliny większych rzek – Strumicy, Wardaru i Drinu.

Najdłuższą rzeką Macedonii Północnej jest Wardar (320 km długości), którego największymi dopływami są Treska, Pczińa, Bregałnica i Crna Reka. Poza tym terytorium Macedonii Płn. odwadniają jeszcze Drin i Strumica. Wardar i Strumica należą do zlewiska Morza Egejskiego, Drin – do zlewiska Morza Adriatyckiego.

Turystyka

W 2016 roku kraj ten odwiedziło 510 tys. turystów (5,1% więcej niż w roku poprzednim), generując dla niego przychody na poziomie 285 mln dolarów. Najwięcej turystów przyjechało z Turcji, Serbii, Grecji, Holandii i Bułgarii.

Turyści najczęściej odwiedzają Ochrydę, Skopje i Bitolę. Macedonia Północna ma również wiele atrakcji przyrodniczych. W kraju znajdują się trzy parki narodowe: Pelister, Galiczica, Mawrowo i różne inne atrakcje naturalne, np. kanion Matka, jezioro Prespa, czy jezioro Berowo.

Główne miasta

Nazwa polska Nazwa macedońska
BitolaБитола/Bitoła
GostiwarГостивар/Gostivar
KiczewoКичево/Kičevo
KumanowoКуманово/Kumanovo
OchrydaОхрид/Ohrid
PrilepПрилеп/Prilep
SkopjeСкопје/Skopje (stolica)
SztipШтип/Štip
TetowoТетово/Tetovo
WełesВелес/Vełes
RadowiszРадовиш/Radoviš

Dodaj komentarz